1 - انواع مرخصی در پایه حقوق1403
مرخصی ساعتی
گاهی برای انجام کارهای ضروری نیاز به مرخصی ساعتی است. تعداد ساعت های مجاز مرخصی در هر روز برای شرکت های مختلف متفاوت است، در هر صورت، هر 8 ساعت مرخصی ساعتی برابر است با یک روز مرخصی و از مرخصی استحقاقی کسر خواهد شد.
مرخصی بین التعطیلی
اگر کارمند بخواهد روز کاری که بین دو روز تعطیل قرار دارد مرخصی بگیرد، روز تعطیل بعد از روز کاری نیز مرخصی استحقاقی به حساب می آید و به جای یک روز، دو روز کسر می شود.
مرخصی حج
این مرخصی در صورتی قابل استفاده است که کارمند 30 روز تعطیلی کاری استحقاقی ذخیره داشته باشد، در غیر اینصور مرخصی بدون حقوق محسوب می شود، این مرخصی تنها یک بار قابل استفاده است.
مرخصی استحقاقی
عدم حضور در محل خدمت به دلایل موجهی مانند بیماری، صدمات ناشی از حوادث برای خود یا پدر، مادر، همسر و فرزندان، فوت همسر یا بستگان، ازدواج، دارا شدن فرزند و یا احضار توسط مراجع قضایی مرخصی استحقاقی نامیده شده است. این مرخصی بیشتر از سه روز در ماه و یک ماه در سال است. مرخصی استحقاقی با در نظر گرفتن 4 روز جمعه یک ماه محسوب می شود. سایر روزهای تعطیل جزو این مرخصی نیست و کارگرانی که روزهای جمعه کار می کنند، در مقابل عدم استفاده از تعطیلی این روز 40% اضافه مزد دریافت خواهد کرد. مرخصی کسانی که در کارهای سخت و زیان آور مشغول هستند 5 هفته است که باید در دو نوبت و پس از پایان هر 6 ماه استفاده شود.
مرخصی استعلاجی
در صورت بیماری کارگر، حداکثر به مدت 4 ماه در سال می توان از مرخصی استعلاجی با استفاده از حقوق و مزایا استفاده نمود، اگر بیماری وی صعب العلاج تشخیص داده شود، کارگر می تواند به مرخصی خود ادامه دهد، اما بیشتر از 4 ماه در سال فقط می تواند از حقوق (بدون فوق العاده) استفاده کند.
مرخصی بدون حقوق
با این مرخصی حقوقی به کارکنان تعلق نمی گیرد و مدت مرخصی جزو سابقه کار به حساب نمی آید، بجز ادامه تحصیلات عالی و تخصصی که مدت مرخصی به عنوان سابقه کار محسوب می شود (بدون حقوق) و حداکثر 3 سال در طول خدمت می باشد. کارگران زن با تبعیت از همسر خود می توانند حداکثر 6تا سال از مرخصی بدون حقوق استفاده کنند.
مرخصی زایمان
کارکنان زن می توانند در زمان بارداری از 6 ماه مرخصی با حقوق استفاده کنند. می توان از این مرخصی در طول بارداری یا بعد از تولد نوزاد استفاده کرد. کارفرما حق اخراج این نیرو را بعد از زایمان ندارد و موظف است او را به کار برگرداند، مگر در مواقعی که کارمند تمایلی به برگشت به کار نداشته باشد. همچنین همسر وی در زمان تولد نوزاد به مدت دو هفته مرخصی اجباری خواهد داشت.
مرخصی اضطراری
تمامی کارگران در مواردی مانند ازدواج دائم، فوت همسر، پدر، مادر و فرزند حق دارند به مدت 3 روز از این مرخصی استفاده کنند. این مرخصی صرفا جهت شرکت در مراسم بوده و ارتباطی با موارد ذکر شده در مرخصی استحقاقی ندارد. این مرخصی قابل ذخیره برای آینده نخواهد بود.
2 - اضافه کاری در پایه حقوق1403
کارفرمای برای ساعات اضافه کاری که کارگر انجام می دهد، ملزم به پرداخت حقوق و دستمزد می باشد. حداقل دستمزد وزارت کار برای این ساعات ،1.5 برابر یا 2 برابر نرخ معمول دستمزد می باشد.
3 - عیدی و پاداش در پایه حقوق1403
در پایان هر دوره مالی یا در پایان هر فصل، مبالغی به نام عیدی و یا پاداش به کارگران و کارکنان پرداخت می شود که پس از کسر معافیت های قانونی به مجموع درآمد سالانه حقوق بگیران اضافه می شود و مشمول مالیات بر اساس جدول قانون مالیات های مستقیم می باشد.
معمولا حداقل مبلغ عیدی و پاداش کارگران، در پایان هر سال توسط هیئت دولت تعیین می شود، اما هیئت مدیره هر شرکت مجاز است، مبالغ دیگری به عنوان پاداش حسن انجام کار به کارگران پرداخت نماید
4 - نوبت کاری در پایه حقوق1403
در بسیاری از واحد های تولیدی کارگران به صورت نوبتی در محل کار حاضر می شوند. مطابق قانون کار، کار نوبتی در طول ماه گردش دارد و نوبت های آن بصورت صبح، عصر یا شب می باشد. اگرچه ممکن است ساعات نوبت کاری از 8 ساعت در شبانه روز و 44 ساعت در هفته تجاوز کند، اما نباید از 176 ساعت در چهار هفته بیشتر شود. فوق العاده نوبت کاری کارگر در نوبت کار مختلف به این صورت است:
اگر نوبت کاری صبح و عصر باشد، 10% علاوه بر دستمزد عادی، فوق العاده نوبت کاری تعلق می گیرد.
اگر نوبت کاری صبح و عصر و شب باشد، 15% علاوه بر دستمزد عادی، فوق العاده نوبت کاری تعلق می گیرد.
اگر نوبت کاری صبح و شب و یا عصر و شب باشد، 22.5% علاوه بر دستمزد عادی،فوق العاده نوبت کاری تعلق می گیرد.
5 - ساعات کار عادی در پایه حقوق1403
ساعات کار عادی، بر اساس قانون کار یک ماه معادل 30 روز در نظر گرفته می شود، حداقل دستمزد یک روز ؛ هر سال توسط شورای عالی کار تعیین می شود و کار فرما موظف است هر ماه 30 روز حقوق پرداخت کند.
طبق تبصره یک ماده 51 قانون کار، مجموع ساعات کار کارگر در هفته نباید از 44 ساعت بیشتر شود. بنابراین کارگر برای 6 روز هفته، به جز جمعه؛ با تقسیم 44 بر 6 ساعت کار؛ یعنی 7 ساعت و 20 دقیقه در هر روز. طبق ماده 52 قانون کار ساعت کار کارگر در مشاغل سخت و زیان آور 6 ساعت در روز و 36 ساعت در هفته تعیین شده است.
کارفرما حقوق ایام تعطیل مانند جمعه ها را نیز پرداخت می کند؛ بنابراین برای حقوق و دستمزد ماهیانه، باید بر 220 ساعت کار در ماه تقسیم شود تا مزد ساعتی بدست بیاید. مطابق قانون کار، آن قسمت از کار که در شب انجام می شود 35% فوق العاده علاوه بر ساعات کاری تعلق می گیرد، به شرط این که کارگر نوبت کار نباشد.
6 - حقوق پایه و حقوق دریافتی 1403
بین حقوق پایه و حقوق و دستمزد دریافتی تفاوتهایی وجود دارد. حقوق دریافتی به کل مبلغی که کارگر برای انجام کار، دریافت می کند گفته می شود و شامل هر مقدار اضافی مانند پاداش یا کمیسیون می باشد. مگر اینکه درآمد شخص، کمتر از میزان پرداخت بیمه و مالیات بر درآمد باشد، که همیشه قبل از دریافت حقوق و دستمزد کسر می شود. گاهی اوقات کسورات دیگری نیز وجود دارد و که بیمه؛ مالیات؛ اقساط وام؛ بیمه تکمیلی؛ بستانکاری و جریمه از جمله آنهاست.
حقوق پایه با رعایت قانون کار به صورت ساعتی، روزانه، هفتگی و ماهیانه پرداخت می شود، اگر به کارگر با توجه به میزان تولید و نه ساعات کاری مزد پرداخت شود، به آن کارمزد گفته می شود.
7 - تعریف پایه حقوق 1403
حقوق پایه یا پایه حقوق؛ میزان حقوق و دستمزدی است که قبل از اضافه کردن مزایا و پاداش یا کم کردن مالیات به کارگران و کارمندان پرداخت می شود. بسته به نوع قرارداد، دستمزد پایه می تواند به صورت نرخ ساعتی، روزانه، هفتگی، ماهانه یا سالانه باشد.