1 - اقدامات لازم جهت شکایت در اداره کار
مرجع ذی صلاح رسیدگی به شکایت از کارفرما برای عدم پرداخت حقوق و مزایا، اداره کار است که مراحل مربوط به شکایت از کارفرما به قرار زیر است:
ثبت نام در سامانه جامع اداره کار به نشانی prkar.mcls.gov.ir
احراز هویت به صورت آنلاین با مراجعه به پیشخوان دولت
در قسمت خدمات سامانه، گزینه ثبت دادخواست بدوی را انتخاب نموده و آن را تایید کنید.
در فرم بعدی همه فیلد ها را پر کنید.
در این مرحله، اداره کار تعیین جلسه نموده و زمان و مکان را مشخص می کند.
جلسه به صورت حضوری برگزار می شود و صدور رای توسط کارشناس اداره کار با حضور نمایندگان صورت می گیرد.
دلایل و مدارک از جانب طرفین به کارشناسان جلسه ارائه می شود.
در آخر رای صادر می شود.
باید به این نکته متذکر شویم، در صورتی که کارفرما در جلسه سازش حاضر نشود و یا در پایان جلسه سازشی بین کارگر و کارفرما انجام نشود؛ رسیدگی به شکایت، به جلسه هیئت تشخیص که با فاصله زمانی 2 هفته برگزار می شود، موکول خواهد شد که شامل موارد زیر می باشد:
زمانی برای جلسه هیات تشخیص از طرف اداره کار تعیین می شود و به طرفین شکایت ابلاغ می گردد.
شکایت و رای صادره قبلی مجددا بررسی می شود.
برای دستیابی به توافق بین کارگر و کارفرما در جلسه هیئت تشخیص، تصمیم گیری می شود.
نکته قابل توجه دیگر این است که اگر در جلسه هیئت تشخیص نیز توافقی بین کارگر و کارفرما حاصل نشود، صدور رای نهایی به جلسه هیئت حل اختلاف واگذار می شود و رسیدگی نهایی به شکایت در این جلسه انجام می شود.
2 - مهلت شکایت در اداره کار
مهلت شکایت از کارفرما برای مطالبه حقوق و مزایای پرداخت نشده و بیمه معوقه، با مرور زمان باطل نمی شود و هیچ محدودیت زمانی برای انجام این شکایت وجود ندارد و کارگر در هر زمان و حتی بعد از فوت کارگر؛ وراث قانونی وی می توانند از کارفرما شکایت کنند.
3 - مدارک لازم برای شکایت در اداره کار
عدم وجود قرارداد کتبی؛ مشکلات متفاوت برای کارگر و کارفرما به وجود می آورد، البته بنا به آنچه در قانون پیش بینی شده، اگر کارگر هیچ قرارداد کار کتبی با کارفرما تنظیم نکره باشد، باز هم می تواند، در صورتی که حقوقی از ناحیه کارفرما دریافت نکرده باشد، شکایت خود را به مراجع رسیدگی اداره کار ارائه نماید. دو روش برای اثبات انجام کار توسط کارگر در کارگاه متعلق به کارفرما به این شرح می باشد
جمع آوری ادله با گرفتن استشهادیه محلی شاهدان یا تامین دلایل قضایی
استفاده از پرینت بانکی واریز حقوق ماهیانه به حساب کارگر
4 - مدارک لازم برای شکایت در اداره کار
کارگران و اشخاص حقیقی نیاز به کارت ملی و کارت پایان خدمت دارند و اتباع بیگانه باید کد فراگیر اتباع داشته باشند.
کارفرمایان حقیقی نیاز به کارت ملی کارت پایان خدمت گواهی و جواز کسب، پروانه و یا هرگونه جواز فعالیت صنفی دارند و کارفرمایان حقوقی باید کارت ملی مدیر عامل تصویر آخرین روزنامه رسمی که نام مدیرعامل و نشانی دفتر مرکزی در آن نوشته شده باشد، داشته باشند.
پس از تکمیل موارد فوق،کارگر، کارفرما و در صورت وجود اشخاص ذینفع دیگر، مدارک فوق را به دفاتر پیشخوان منتخب ارائه می دهند و در سامانه جامع روابط کار ثبت نام می کنند.
بعد از ثبت نام، نام کاربری و رمز عبور توسط دفتر پیشخوان و از طریق پیامک، برای متقاضی ارسال می شود.
5 - موارد شکایت در اداره کار
نبستن قرارداد با کارگر
بیمه نکردن کارگر
پرداخت نکردن حقوق معوقه کارگر
درخواست انجام کار از کارگر در روزهای تعطیل
اخراج غیرقانونی
کاهش حقوق پرداختی
درخواست انجام کار بیش از حد معمول از کارگر
پرداخت مزایای کمتر از قانون کار برای کارگر
6 - نحوه شکایت از کارفرما
مطابق ماده 157 قانون کار و ماده 2 و ماده 9 آیین دادرسی کار، صلاحیت رسیدگی به اختلافات کارگری و کارفرمایی در اختیار مراجع تشخیص و حل اختلاف ادارات است. روند شکایت برای تمام مطالبات حقوقی کارگر یکسان است؛ مطالبات شامل حقوق و مزایای دریافتی باشد یا عیدی، سنوات، بازگشت به کار، درخواست واریز بیمه و غیره می باشد. در حال حاضر این روند اینترنتی و به صورت آنلاین از سامانه شکایت اداره کار انجام می شود.
موارد ضروری در قرارداد اداره کار
توصیه می شود در قرارداد کار، این موارد در قرارداد اداره کار ثبت شود تا در صورت بروز مشکل بتوان با اطمینان خاطر نسبت به طرح شکایت از کارفرما اقدام نمود:
ثبت دقیق تاریخ عقد قرارداد کار و تاریخ شروع به کار کارگر
مشخص کردن مدت زمان کاری و اعتبار قرارداد
ثبت دقیق مرخصیها، تعطیلات و ساعات کاری
مشخص کردن دقیق محل کار کارگر
تعیین دقیق حرفه و یا نوع کار و وظیفه کارگر در کارگاه
ذکر میزان حقوق، مزد پایه و تمام موارد مربوطه
تعیین کلیه شرایط جزئی و خاص در هر حرفه طبق قوانین کاری، عرف و فرهنگ رایج در کشور